Open Monumentendag dat is een jaarlijkse gelegenheid om een kijkje te nemen op plekken waar je anders aan voorbijloopt of gewoon niet binnen kan/mag.

In 2015 is het tweehonderd jaar geleden dat Nederland en het latere België werden samengevoegd tot het Koninkrijk der Nederlanden. Het koninkrijk hield vijftien jaar stand, van 1815 tot 1830. Korte tijd waren ‘Belgen’ en Nederlanders inwoners van dezelfde staat. Koning Willem I regeerde als een onvervalst verlicht despoot, maar zette ook sterk in op de ontwikkeling van de industrie, de infrastructuur, het onderwijs en het culturele leven. Op Open Monumentendag was er een aanbod van een geleide wandeling door VIZIT waarbij de impact van Willem I op onze stad in de kijker werd gezet. Aangezien er ook een versie op kindermaat was, besloot ik om er een fijn moeder-dochtermoment van te maken.

Ondanks de grijze wolken trokken we vol goede moed met de fiets naar het centrum waar we verwacht werden in de inkomhal van het stadhuis. Heel wat beweging trouwens in het stadhuis want dit was weer één van de uitzonderlijke momenten waarop je de troonzaal kon bezoeken (niet te verwarren met de Pacificatiezaal of de trouwzaal). Je moet immers al van heel hoge komaf zijn om in de troonzaal binnen te mogen op reguliere dagen. De verbindingstrap van de trouwzaal naar de troonzaal was trouwens ook al de moeite om eens te zien.

Onze gids vertelt op een onderhoudende manier over hoe Willem I verbonden is met de geschiedenis van de stad, hoe hij de aanleiding was tot de oprichting van een universiteit in onze contreien (en niet in Brugge waar het, zo gaan toch de geruchten, ‘veel beter zou zijn voor de studenten om te studeren want er viel daar niets te beleven in tegenstelling tot in Gent’). In het speciale doeboekje voor de kinderen staan diverse opdrachten zodat zij zich op een leuke manier kunnen bezighouden tussendoor. De eerste opdracht (noteer zoveel mogelijk zaken die je opmerkt met een oranje kleurtje) leert ons dat we enkele oplettende kinderen in ons gezelschap hebben. De lijstjes worden snel langer.

Maar genoeg in het stadhuis rondgehangen, we trekken de stad in. Helaas voor ons is het inmiddels beginnen regenen en dus worden regenjassen en paraplu’s boven gehaald. Op de Korenmarkt moeten we op zoek naar een gedenkplaat van Adolphe Quetelet, voor de meeste Gentenaars een nobele onbekende behalve misschien voor de wiskundigen onder ons. De man was de eerste wiskundige die afstudeerde aan de nieuwe, door Willem I opgerichte Gentse universiteit. Adolphe was duidelijk van vele markten thuis maar is o.a. gekend voor de oprichting van de Brusselse sterrenwacht en de Quetelet-index, nu beter gekend als de BMI-index. Had ik dat maar twee dagen eerder geweten, dan had ik een vergadering in een zaal die zijn naam droeg en kon ik meteen mijn collega’s informeren over wat de man betekend heeft (‘t zal voor een volgende gelegenheid zijn).

Van de Korenmarkt ging het naar de Graslei & de Korenlei waar we het verhaal te horen kregen van de (on)vrije schippers en het belang van Willem I voor de ontwikkeling van de (nieuwe) Gentse haven.

We hielden ook even halt aan het oud gerechtsgebouw waar we een stukje geschiedenis over Hippolyte Metdepenningen, de eerste afgestudeerde doctor in de rechten aan de Gentse universiteit. Hilarisch (of diep tragisch?) en zeker typisch Belgisch is het verhaal over het opschrift op zijn standbeeld (eerst in het Frans, dan in het Nederlands maar fout en dus terug in het Frans en uiteindelijk aangevuld met een extra infobord in het Nederlands hoe het komt dat de tekst er nog in het Frans op staat!).

Van het gerechtsgebouw wandelen we naar de aula van de universiteit. Lang geleden dat ik het gebouw nog eens aan de binnenkant zag. Intussen werden er al wat renovatiewerken uitgevoerd maar een volledige restauratie naar de originele situatie op korte termijn dat zit er helaas niet in wegens te krappe budgetten (en het feit dat de restauratie van de boekentoren net iets dringender/dwingender was).

Omdat het maar blijft regenen en we toch al eventjes onderweg zijn, besluit de gids om van het Sint-Baafsplein onze laatste stop te maken. Daar vertelt ze ons in de inkomhal van het NTG nog een en ander over Jan-Frans Willems en over de plannen om een standbeeld van Willem I te plaatsen in de stad. Het is de bedoeling dat dit standbeeld aan de Reep zou komen, maar dan wel in de veronderstelling dat de Reep inmiddels al opengelegd zou zijn! Wanneer die werken nu eigenlijk effectief uitgevoerd zullen worden, dat is nog steeds koffiedik kijken…

De volledige wandeling voert je nog langs diverse andere locaties in de stad (o.a. naar de Brabantdam, het Sint-Pietersplein en het Citadelpark) maar die zullen we nog een ander keertje moeten gaan bekijken, bij voorkeur wanneer het niet regent en dan nemen we opnieuw het opdrachtenboekje mee om ook dat verder in te vullen en af te werken.