Ik volg Jozefien van Goestjes nu al een tijdje online. In januari ontmoette ik haar een eerste keer tijdens een workshop van Nutella in de Eskimofabriek. Toen ik een aankondiging voor een fingerfood workshop zag voorbijkomen, stuurde ik een berichtje naar mijn zus en zij zag het helemaal zitten om samen deel te nemen.
En dus reden we naar Bureau Cuisine in Melle. Een creatieve kookplek in een mooie villa waar nog verschillende authentieke elementen bewaard bleven. We werden meteen hartelijk ontvangen en kregen een glaasje cava en een hapje gepresenteerd, een aangename manier om te wachten op alle deelnemers 😉
Eens iedereen present, overliep Jozefien met ons de verschillende gerechtjes die we die avond zouden maken, verdeelden ons in groepjes en togen aan het werk. Gedurende een tweetal uur werd er gemalen, gehakt, geschild en gemengd, gebakken, gemixt, geproefd en bijgekruid. De verschillende teams toverden een hele reeks eenvoudige en iets complexere gerechtjes op tafel die we nadien – uiteraard – ook samen mochten opeten.
De presentatie van de gerechtjes was top en de smaak was dik in orde. Pluim voor onszelf en voor de goede begeleiding van Jozefien.
Mijn zus leerde het gezelschap een nieuwe techniek om een granaatappel van zijn pitjes te verlossen zonder jezelf en je keuken onder het sap te spatten.
Een goede keuken om in te werken met een stevig inductievuur, de hitte zat heel snel in de pan en de gerechten, alert blijven was wel nodig 😉
We ontdekten dat Bountys maken kinderspel is en dat ze zelfs zonder donker chocolade jasje lekker smaken (wij maakten met een beetje gesmolten witte chocolade toch een hoogst originele variant).
We gingen elk naar huis met een gevuld Tupperwarepotje (de restjes waren veel te lekker om weg te gooien) en een receptenbundel.
Een aantal van de recepten zullen hier zeker nog op tafel komen, in de originele of een aangepaste vorm 🙂
De vriendenkring op het werk organiseerde een theeworkshop gegeven door OR. Aangezien ik graag een theetje drink en ik best nog wel iets meer wilde weten over dit drankje besloot ik me in te schrijven.
De workshop ging door in onze kitchenette op het werk (na de werkuren uiteraard) en bood net plaats genoeg aan de vijftien collega’s en twee theesommeliers.
Terwijl de ene sommelier ons regelmatig van verse thee voorzag (we kregen er uiteindelijk wel een tiental geserveerd gespreid over twee uur), deelde de andere een pak kennis en weetjes met de groep.
Over soorten thee
We spreken enkel over thee wanneer we het hebben over het waterige aftreksel van de bladeren van de Camellia sinensis of Chinese theeplant. Alle overige drankjes zijn infusies, zoals bv. een kruideninfusie of een infusie van rozenbottel of linde.
De verschillendetheesoorten komen van één en dezelfde plant namelijk de Camellia sinensis. Het verschil zit hem in de bereidingswijze van elke soort.
Witte thee wordt enkel gestoomd en daarna gedroogd. Deze thee bestaat uit ‘knopjes’ van de theeplant, kan dus enkel in het voorjaar worden geoogst. Het is een bron van mineralen en anti-oxidanten. De beperkte oogsttijd maakt deze thee ook zeldzamer (en duurder, hij wordt ook wel de champagne onder de thee genoemd). Witte kwaliteitsthee uit de regio Fujian noemen we silver needle. Witte thee heeft geen uitgesproken smaak, maar wordt toch meestal puur gedronken omwille van de gezonde stoffen die het bevat.
Groene thee wordt niet bewerkt en zit daarom vol anti-oxidanten en is dus erg gezond
Oolong theewordt gedeeltelijk gekneusd en gedeeltelijk gefermenteerd. De fermentatie van oolong thee kan variëren tussen de 20 en 80%; met 20% fermentatie leunt hij dichter aan bij groene thee en is dus zachter van smaak, richting 80% fermentatie wordt de smaak sterker en leunt hij dichter aan bij zwarte thee.
Zwarte thee wordt volledig gekneusd en volledig gefermenteerd. Deze thee heeft een krachtige smaak.
Een Pu’er thee is een zwarte thee, waar het fermentatieproces niet werd stopgezet. De blaadjes worden onder stoom samengeperst en daarna in zijdepapier en bamboebladeren gewikkeld om verder te rijpen. De smaak van de pu’er is afhankelijk van hoe lang het rijpingsproces heeft geduurd. Er bestaan pu’ers die wel 30 jaar hebben gerijpt.
Je kan ook thee uit Japan, Zuid-Afrika of India kopen; de theeplanten daar zijn ook afkomstig van de Camellia Sinensis. Afrikaanse rooibos is dan weer geen echte thee volgens deze definitie want dat is een aftreksel van naalden.
Over de kwaliteit van de thee
De kwaliteit van de thee wordt door een combinatie aan voorwaarden bepaald: o.a. de regio waar de thee vandaan komt, de grond waarin de struiken groeien, het klimaat, de hoogte waarop de thee groeit, de hoeveelheid neerslag, het vakmanschap van de kweker, … Verder onderscheiden we op basis van de grootte van de theeblaadjes4 verschillende kwaliteitscategorieën. Gerangschikt van hoog naar laag zijn deze:
1. full leaves of volle blaadjes;
2. broken leaves of gebroken blaadjes;
3. fannings of kleine bladstukjes tot gruis;
4. dust of stof.
Voor ondoorzichtige theebuiltjes (goedkopere theesoorten, de klassieke zakjes thee) wordt meestal gebruik gemaakt van fannings en dust! Bladvormen zal je hier niet meer vinden. Van kwaliteit is eigenlijk geen sprake meer, aan dit stof worden heel wat smaakversterkers toegevoegd. Ook de zakjes zelf bevatten vaak bleekstoffen en de touwtjes worden gelijmd. Allemaal niet zo gezond, wanneer je er even over nadenkt.
Volledige theeblaadjes, opgerold in droge vorm, ontrold in het water
Een gearomatiseerde thee is een groene, oolong of zwarte thee, waarbij na bewerking bloemblaadjes, specerijen, etherische vruchtenolie of kruiden worden toegevoegd. Een aantal voorbeelden:
Jasmijnthee: de jasmijnbloemetjes die alleen ‘s nachts geuren als ze vochtiger zijn, worden geplukt en op natte doeken op de thee gelegd. Na de intrektijd worden de doeken met de bloemetjes weggenomen. De thee smaakt en ruikt hierdoor naar jasmijn. De bloempjes die je soms nog aantreft bij de thee worden enkel voor het zicht toegevoegd, ze ruiken op dat moment immers niet meer.
Earl Grey: één van de oudste gearomatiseerde theesoorten. Deze zwarte thee wordt met de etherische olie van bergamot, een klein citrusvruchtje, besprenkeld. Het verhaal doet de ronde dat de Engelsen aan het begin van de 19e eeuw deze thee schonken aan premier Earl Grey. Later werden kruiden, specerijen en vruchten toegevoegd. De thee neemt deze geuren alsook de smaak vrij snel op.
Marokkaanse muntthee: verse muntblaadjes aangevuld met groene thee (en mag daarom dus ook thee worden genoemd ipv infusie)
Je kan ook zelf je thee een extra smaak of geurtje geven. Hiervoor maak je gebruik van vers of gedroogd materiaal van bv. citroenen, appelsienen, aardbeien, zwarte bessen, frambozen, jeneverbessen, …
Hoeveel thee gebruik je?
Alles hangt natuurlijk samen met eigen voorkeuren, maar algemeen kan toch worden gesteld dat wij veel te veel thee gebruiken. Chinese thee is en hoort nu eenmaal een milde, zachte thee te zijn. Eigenlijk is 2 gr thee voor 1 liter water meer dan voldoende. Dit komt ongeveer overeen met 1 koffielepel. Hou je van een sterkere thee, dan kan je de hoeveelheid opdrijven tot 2 gr per kop.
Theeblaadjes hebben ook best de nodig ruimte om hun smaak te kunnen afgeven aan het water. Doe ze dus niet in een klein houdertje en kies sowieso voor een inox thee-eitje, geen gewoon metalen exemplaar.
Hoe warm mag het water zijn?
Dit verschilt van soort tot soort. Een pu’er verdraagt temperaturen nabij het kookpunt. Zachte soorten zoals witte en groene thee mogen slechts in water van 80 °C. Oolongthee komt dan weer het best tot z’n recht bij 90 °C.
Enkele algemene tips:
Kook het water nooit! Hierdoor verandert immers de samenstelling en als gevolg ook de smaak van het water.
Als je je nog een nieuwe waterkoker moet aanschaffen, kies dan voor een toestel waar je de temperatuur kan instellen. Uiteraard werkt ook je oude waterkoker nog perfect. Hou het water in de gaten, wanneer je de spreekwoordelijke “vissenogen” (grootte van de zuurstofbellen) op de bodem ziet verschijnen, heeft je water net de juiste temperatuur en nog niet het kookpunt bereikt! Ook met een traditioneel steelpannetje werkt dit perfect.
Verwarm nooit je water in een microgolfoven.
Kies je voor een zachte thee? Doe dan eerst het water (van 70-80°C) in de pot en dan de thee. Neem je een zwarte thee? Doe dan eerst de thee in de pot en giet er vervolgens water (van 80-90°C) op. Bij infusies mag het water tot 100°C gaan.
Hoe lang laat je jouw thee trekken?
Zowat iedereen haalt na enkele ogenblikken het theebuiltje al uit het water. Logisch, want een thee van mindere kwaliteit smaakt snel erg bitter. Een goede kwaliteitsthee trekt niet extreem bitter!
Hoe lang mag een thee dan wel trekken? Je kan de smaak sterker of zachter maken afhankelijk van wat je zelf graag drinkt. Hou er wel rekening mee dat de blaadjes eigenlijk minimum 15 minuten nodig hebben om hun anti-oxidanten vrij te geven aan het water. Haal je de theeblaadjes dus sneller uit het water, dan drink je wel een milde thee, maar krijg je bitter weinig anti-oxidanten binnen!
Soms wordt wel eens gezegd dat thee even sterk kan zijn als koffie maar voor 1 kop koffie mag je 3 koppen zwarte thee drinken.
Wist je trouwens dat je dezelfde theeblaadjes meermaals mag opgieten met heet water? De smaak wordt bij ieder gietsel een stuk milder, maar de blaadjes blijven anti-oxidanten aan het water afgeven. Je hoeft je dus zeker geen gierigaard te voelen 😉
Welk water gebruik je om thee te zetten?
Thee bestaat voor 99 % uit water. De keuze van het water is dus sterk bepalend voor de uiteindelijke smaak en zicht. Wanneer thee wordt gezet met leidingwater, een mineraalrijk bronwater of water uit de filterkan zal je een troebele thee met ‘een vel’ op zien. Dit komt er door de interactie van de thee met de aanwezige mineralen (vooral calcium en magnesium) in het water. Het is die chemische reactie die zorgt voor de aanslag in je kopje en soms zelfs op je tanden. Idealiter gebruik je dus water met een droogrest van maximum 50 mg/l. Ditstaat duidelijk vermeld op het etiket van de fles. Voorbeelden van geschikt water zijn Spa Reine, Mont Roucous, Montcalm en Montille.
Ik vergat een foto te maken maar het verschil na een uurtje trekken was echt frappant. Of ik nu echt ga overschakelen op flessenwater voor elke kan thee die ik in de toekomst ga zetten, dat betwijfel ik maar ik vond het alleszins interessant om weten.
De theepot zelf is het best van glas of porselein; aardewerk is te poreus (de smaak van de thee dringt in de pot) en gietijzer is helemaal af te raden omdat het metaal reageert met de thee.
Meer met thee
Als afsluiter kregen we nog enkele extra suggesties mee om meer te doen met thee dan ‘gewoon’ als warm drankje serveren. Je kan er bv ook een prima cocktail mee brouwen: ooit al gehoord van een Sangtearia of een Cosmopolteatan ? Je kan thee zelfs verwerken in gerechten, zoals bv deze wortelballetjes.
Heel wat kennis rijker ging ik alvast heel tevreden met onderstaand theedoosje naar huis 🙂
Ik heb alvast genoten van deze workshop en naast de lekkere smaak ook helemaal verkocht door de mooie huisstijl van de OR-producten. De tekeningen op de verschillende theezakjes zitten vol mooie details en de potjes zou je alleen al daarom kopen. Nog voor het drinken een goed gevoel gegarandeerd 🙂
Ik volg Jozefien Ryckx van Goestjes al een tijdje online. Toen ik een aankondiging zag om in de Eskimofabriek in Gent een workshop pancake art te volgen, besloot ik mijn stoute schoenen aan te trekken en deel te nemen. Ik hoopte dat ik niet al te onhandig zou zijn, maar eigenlijk was die schrik ongegrond. Ik dacht aanvankelijk immers dat we met vers deeg heuse pannenkoekenkunst moesten maken (zoek maar eens pancake art op online, straffe dingen zie je daar) maar het was allemaal een pak eenvoudiger (én leuker). We mochten pancakes versieren met vers fruit en Nutella en op die manier kleine eetbare kunstwerkjes creëren.
Wij konden eigenlijk meteen aan de slag want Jozefien had al alles netjes klaargezet voor ons: verse havermoutpancakes, diverse soorten fruit waarvan een deel al in plakjes gesneden was en een paar potten Nutella 🙂
Met een beker (eentje van Helen B) verse koffie in de hand keken we nog even naar de voorbeelden die zij al voor ons had verzameld en daarna was het onze beurt.
Diertjes maken met pancakes en fruit, dat valt eigenlijk best mee. Ik begon met een uiltje en de leeuw. De Nutella zorgde de ene keer voor een kleurrijk (en lichtjes klevend) onderlaagje, de andere keer voor leuke accenten.
De wasbeer was een beetje een uitdaging. De Nutella netjes uitgesmeerd krijgen was niet altijd evident maar ik deed mijn best en ik vond dat het resultaat er wel mocht zijn 😉
Ik kreeg de smaak te pakken en schudde zelf nog een visje uit mijn mouw. Met een satéprikker en een (scherp) mesje geraak je al een heel eind, een bakkersspuit waarin je wat choco doet en uitsteekvormpjes kunnen ongetwijfeld voor nog meer creatieve ideetjes zorgen.
Tussendoor stuurde ik enkele voorbeeldjes door naar Maya (die helaas niet mee kon wegens te veel schoolwerk) en zij reageerde super enthousiast: dat wou ze zelf zeker ook eens proberen 🙂
De tijd vloog voorbij en steeds meer bordjes met pancake art vulden de tafel.
Het verdict? Deze activiteit is perfect voor kinderen! Je kan alles op voorhand klaarzetten, er komt geen vuur aan te pas, ze kunnen hun creativiteit de vrije loop laten en daarna mogen ze hun eigen kunstwerkjes lekker opeten. Je zou het fruit nog kunnen aanvullen met bv amandelschilfers, fruitcoulis, beetje poedersuiker … om de pannenkoeken nog meer te versieren. De havermoutpannenkoekjes en het fruit zorgen er alvast voor dat een lekkere traktatie een gezonder kantje krijgt en alles zonderen mopperen wordt opgesmuld 🙂
Het recept voor de havermoutpannenkoekjes van Jozefien geef ik je hier nog mee:
Werkwijze Mix de havermout tot meel in de blender of food processor;
Meng met de bloem, het bakpoeder, de melk, de eieren, de honing, een snuifje zout en kaneel;
Laat het beslag ongeveer 20 min. rusten;
Bak kleine, ronde pancakes in een hete antikleefpan in wat plantaardige olie.
De workshop werd aangeboden door Jozefien Ryckx van Goestjes in samenwerking met Nutella. Deze blogpost is mijn persoonlijke mening.
Dochterlief vierde met haar vriendinnen haar negende verjaardag in het Designmuseum en beleefde daar een superleuke namiddag. Toen we uitkeken naar een activiteit voor haar tiende verjaardag vroeg ze spontaan of dat eventueel terug in het Designmuseum kon? Het thema zou sowieso verschillend zijn, dus waarom niet eigenlijk? En zo maakte ik een afspraak voor een nieuw feestje dat – net als vorig jaar – met enige vertraging zou doorgaan op de eerste zaterdag van de kerstvakantie.
Waar vorig jaar alles in het teken van het licht stond, was het leitmotiv van dit jaar de designderby België-Nederland. We startten opnieuw in de kelder van het museum (omgebouwd tot werk- en feestatelier), waar de geschenkjes opzij werden gelegd voor later en de verjaardagsstoel in elkaar werd gestoken om voor de jarige alvast een lied in stijl te kunnen zingen.
Vervolgens trokken we het museum in waar onze gids Bernadette een heerlijk verhaaltje voorlas over Chinese muisjes in Delft en de aandachtige toehoorders zo het verschil uitlegde tussen Chinees porselein en Delfts aardewerk. Uiteraard volgde op het verhaal een opdracht: de tulpenvaas vinden in het museum. Hier geen klassiek exemplaar maar wel een moderne variant. Daarna mochten de kinderen zelf aan de slag en hun eigen kunstvoorwerp maken: een collage van diverse stukken uit Delfts aardewerk.
Een installatie met schermen en koptelefoons trok hun aandacht en dus kregen ze een momentje om dit eens van dichterbij te bekijken. Het zijn en blijven kinderen van hun tijd natuurlijk 🙂 Op de benedenverdieping ging onze aandacht naar het Chinees porselein en de moderne varianten daarop. Tussendoor ook nog een woordje uitleg over het toenmalige wereldbeeld. Een grote kroonluchter (met een voorstelling van de toen gekende vier continenten) hielp om een en ander te verduidelijken en bood vervolgens inspiratie voor een volgende creatieve opdracht: het tekenen van zeemonsters.
In de kelderverdieping trokken we nog even de kaart van de specerijen en deden we een leuke geurproef. Ruiken aan doosjes en zo de verschillende kruiden en specerijen proberen herkennen: peper, kardemom, kruidnagel, vanille, thee, koffie, … niet zo eenvoudig als het misschien lijkt. Ik vond het heel grappig om te zien hoe verschillend de kinderen reageerden op bepaalde geuren: de meesten vond de geur van koffie verschrikkelijk, vanille was dan weer een grote favoriet, nootmuskaat vonden sommigen best wel lekker ruiken en anderen dan weer absoluut niet, kardemom was de grootste onbekende.
En toen was het dringend tijd voor het ‘echte’ werk: het maken van een eigen tegeltje in Delfts blauw (niet geschilderd maar getekend met blauwe keramiekstiften). De eerste stapjes werden nog ietwat voorzichtig gezet want ‘wissen was geen optie’, maar eens vertrokken kregen de minikunstenaars er echt zin in en maakten ze er elk op hun manier iets heel uniek van.
Voor we het wisten was de tijd alweer bijna voorbij, nog net genoeg om de geschenkjes te openen en iets te eten. Het werd een buffetje met chocolade muffins en ‘karolientjes’ maar ook druiven, zwarte bessen, gedroogd fruit en noten zodat iedereen een bordje met allerlei lekkers kon vullen.
Het feestje was andermaal een voltreffer: dochterlief is en blijft fan van Bernadette die de namiddag op een fijne manier begeleidde, de geschenkjes waren top en alle gasten gingen naar huis met een mooi aandenken. Iedereen tevreden en daar doen we het toch een beetje voor, niet?
