Tag Archives: Clermont-Ferrand

Clermont-Ferrand – Gergovia

De omgeving van Clermont-Ferrand kent al een lange geschiedenis. Het gebied rondom de huidige stad zou al in de vierde eeuw voor Christus bewoond geweest zijn door de Averniërs, een Keltische stam. Meer nog, in de buurt zou in het jaar 52 BC een legendarische slag uitgevochten zijn tussen de Romeinen en de Galliërs, waarbij de Romeinen een gevoelige nederlaag leden tegen, jawel, de troepen van Vercingetorix.
Dat we dit zo goed weten, komt omdat Julius Caesar (die de Romeinen toen aanvoerde) van de strijd een verslag heeft gemaakt in zijn befaamde De bello Gallico.
Tot vandaag krijgen leerlingen Latijn nog stukken uit dit werk voorgeschoteld om te lezen / te vertalen. Het stond op mijn curriculum, maar ook op dat van Maya.

Waar de Galliërs de strijd nog wonnen in 52 BC, moesten ze uiteindelijk later toch in de Romeinen hun meerdere erkennen. Hun versterkte stad bleef nog een tijd in gebruik onder Romeins bestuur, maar in de eerste eeuw werd Gergovia wellicht volledig ontruimd en een nieuwe stad gesticht die het huidige Clermont-Ferrand zou worden.

Al sinds de renaissance zochten historici naar wetenschappelijk bewijs voor deze slag. Waar precies lag het Gergovia waarvan sprake in de verhalen? Was het mogelijk om te achterhalen wat er toen effectief gebeurd was? Een oorlogsverslag geschreven door één van beide partijen zou ongetwijfeld onwaarheden bevatten, archeologisch bewijsmateriaal zou misschien een en ander kunnen verduidelijken, nuanceren of bevestigen.
In de 18de eeuw kwamen Gallische resten aan het licht op het plateau. In de 19de eeuw ging men op zoek naar de versterkingen van de Romeinen. In de jaren ’40 van de 20ste eeuw volgden nog enkele kleinere onderzoeken, maar uiteindelijk was het wachten tot het begin van de 21ste eeuw voor een grootschaliger onderzoek. Vandaag is nog steeds maar een klein deel van het plateau onderzocht.

Reden genoeg dus voor ons om richting het plateau te trekken. De tocht bleek wel een tikje uitdagender dan aanvankelijk ingeschat, een vrij steile en kronkelende weg die we toch bleven volgen (zolang de camper voor ons vlotjes verder kon, zou het ons ook wel lukken). Toen we borden zagen staan dat bussen en campers niet verder mochten rijden, besloten wij ook halt te houden op de eerste parkeerplaats die we tegenkwamen en de rest van de weg te voet te doen. We hadden nog dichter kunnen parkeren bleek achteraf, maar we namen liever geen risico. De kleine parking voor 16 wagens (P1), bleek op 1.5 km van het museum te liggen. Al wandelend konden we ook samen genieten van de mooie vergezichten.

Op een site langs de weg was nog archeologisch onderzoek bezig.

Op de volgende, grotere parking (P2, voor ca. 100 wagens) was er een klein onthaalpunt en stond er een pendelbusje dat bezoekers naar het museum reed (waar op ca. 200 m van het museum ook nog een parking voor ca. 50 wagens was). Wij besloten om gewoon verder te wandelen, het was immers niet ver en zo kon je ook meer zien.

Gergovia was in de 1e eeuw BC het belangrijkste bewoningscentrum van de Arverni met een stevige stenen omwalling. Door de ligging op een plateau konden de Romeinen geen belegeringsmachines inzetten tegen deze vestingwerken.

In 1903 is er een monument geplaatst om de overwinning van Vercingetorix te gedenken. Architect Jean Teillard ontwierp een 26 meter hoog bouwwerk in vulkanische steen.

 

En dan zien we ook het museum liggen, een modern gebouw in breuksteen en cortenstaal, heel mooi ingepast in het landschap zodat het totaal niet storend is. Er is heel wat te zien en te lezen/luisteren. Het verhaal van de slag tussen Galliërs en Romeinen wordt vanuit verschillende standpunten in beeld gebracht. Hiervoor worden ook videoprojecties gebruikt waardoor je als bezoeker meer in het verhaal getrokken wordt, wat het toch een stuk boeiender maakt dan louter naar gevonden artefacten kijken en lappen tekst lezen 😉

Het museum is niet supergroot, maar erg interessant. De uitleg is zowel in het Frans als het Engels beschikbaar en het personeel spreekt verschillende talen. En uiteraard heb je ook nog de schitterende omgeving waarvan je kan genieten. Op het plateau zijn een aantal wandelingen uitgetekend.

Bij het terugwandelen naar de auto kregen we een pittig regenbuitje over ons heen (en de paraplu’s lagen uiteraard nog in de wagen), maar we vonden deze uitstap zeker de moeite waard.

Alle praktische info over het museum lees je op hun websitehttps://musee-gergovie.fr/

Clermont-Ferrand

Dit jaar trokken wij voor onze zomervakantie andermaal naar Zuid-Frankrijk (Narbonne en omgeving). Naar eveneens goede gewoonte intussen deden we dat niet in één rit, maar hielden iets over halfweg een tussenstop, in Clermont-Ferrand.

Clermont-Ferrand is de hoofdstad van de regio Auvergne en de belangrijkste plaats van het departement Puy de Dôme. De stad ligt ook aan een knooppunt van snelwegen en dus ideaal om een tussenstop in te lassen bij een langere reis.

In het gebied rondom de huidige stad bestond al in de vierde eeuw voor Christus een Keltische nederzetting. In de buurt werd in 52 BC een wereldberoemde (althans voor iedereen die ooit Latijn studeerde, maar meer daarover in een volgende blogpost) slag uitgevochten. Na de val van het Romeinse Rijk groeide het stadje, bekend als Clairmont, uit tot een centrum van de kerkelijke macht. ‘Uiteraard’ zorgde dit op een bepaald moment voor spanningen met de wereldlijke macht die een beetje verder een nieuw centrum bouwde, Montferrand. In de 17de werden beide samengevoegd tot Clairmont-Ferrand. De edelen vestigden zich terug in Clairmont en lieten er hun stadspaleizen bouwen. Na de Franse Revolutie kwam de rubberindustrie tot ontwikkeling en stichtten de broers André en Édouard Michelin in 1889 de intussen wereldberoemde firma die hun naam draagt (ook hierover later meer in een volgende blogpost).

We starten ons bezoek aan het voormalige stadsdeel Montferrand. Omdat het niet zo eenvoudig bleek voor voertuigen om het belangrijkste, maar erg steile kruispunt van de stad te gebruiken, werd in de 18de eeuw beslist om het wegdek zowaar met 3 meter te verlagen. Plots lag de ingang van de woningen hierdoor op het niveau eerste verdieping en de kelders op het straatniveau! En dus werden er creatieve oplossingen gezocht met buitentrappen, wat nog steeds bij enkele oudere gebouwen bewaard is gebleven.

Tijdens onze verkenningswandeling spotten we ook nog wat street art

en andere beeldende kunst

 

Clermont-Ferrand heeft een bijzondere binnenstad (het voormalige Clairmont), omdat zowel de kathedraal als vele huizen in het oude stadscentrum met lavastenen zijn gebouwd en dus een ‘natuurlijke’ zwarte kleur hebben (die niet het gevolg is van jarenlange luchtvervuiling).
Je vindt in de stad menig kerkgebouw.

De basiliek Notre-Dame-du-Port, een 12de-eeuwse romaanse kerk die een plekje kreeg op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO en een grondige restauratie.

De kathedraal Notre-Dame-de-l’Assomption helemaal opgetrokken in die zwarte lavasteen. De start van de bouw dateert al van de 13de eeuw, maar de twee hoge, opvallende spitsen werden pas in de 19de eeuw door Viollet-le-Duc voltooid. Een aantal van de glas-in-loodramen werden besteld door Lodewijk IX die er ook zijn zoon, Filips III, liet trouwen.

Maar uiteraard is er in de stad ook nog heel wat ander moois (of bijzonder) te spotten.

We zagen nog heel wat verwijzingen naar de Tour de France, niet ongebruikelijke in Frankrijk in de maand juli. Bleek dat hier niet enkel de herenkoers voorbijgekomen was, maar dat ook de dameskoers (uitgerekend op de dag dat wij er waren) hier haar tweede rit startte. Die start ging duidelijk met een pak minder volk en heisa gepaard, maar het was wel leuk om het even mee te maken en we zagen Lotte Kopecky schitteren in het geel.

 

Misschien niet top of the list voor een verblijf, maar volgens ons toch zeker de moeite om even halt te houden in deze stad.