Categorie archieven: Cultuur

Musea in Berlijn (deel 3) – Humboldtforum en Bröhanmuseum

Als slot van dit drieluikje over Berlijnse musea nog twee tips in een verder totaal onvolledige lijst van interessante musea om te bezoeken, maar kiezen is altijd een beetje verliezen natuurlijk en het geeft ook iets om naar uit te kijken bij een volgend bezoek 😉

Humboldtforum

Toen ik 10 jaar geleden met mijn zusje naar Berlijn ging, liepen we langs een reusachtige bouwput, waar op termijn een nieuw museum (en cultuurcentrum) zou komen. Intussen zijn we 2024 en dat nieuwe, grote, museum is een feit! Je zou het misschien niet meteen herkennen als nieuw, omdat het een gedeeltelijke replica is van het Berliner Stadstschloss (stadspaleis), maar met een moderne aanvulling. Het authentieke stadspaleis liep tijdens de Tweede Wereldoorlog grote schade op en werd tijdens de DDR-periode gesloopt.

Vandaag is het Humboldtforum de thuis voor het etnologisch museum en het museum voor Aziatische kunst, verder vind je er ook een grote tentoonstelling over de stad Berlijn en haar geschiedenis. Het forum wil ook een plek zijn voor interculturele dialoog, ontmoeting en uitwisseling en doet dit met heel wat tijdelijke tentoonstellingen en evenementen. Interesse voor kunst, geschiedenis of wetenschap? Het kan er allemaal. We bezochten er een gratis, tijdelijke tentoonstelling waar we helaas geen foto’s mochten nemen.

Nieuwsgierig geworden? Alle praktische info lees je op: https://www.humboldtforum.org/en/

Bröhanmusem

Na ons bezoek aan Schloss Charlottenburg hadden we nog tijd voor een extra bezoekje. In de brede, groene laan naar het kasteel vind je nog heel wat mooie gebouwen. Eentje ervan herbergt het Bröhanmuseum en bied de bezoeker een blik op kunst en design van de late 19de en vroege 20ste eeuw. Het museum werd genoemd naar zijn oprichter Karl H. Bröhan en is gespecialiseerd in Jugendstil, Art Nouveau, Art Deco en de Berlijnse Secession.

Bij binnenkomst in het Bröhanmuseum stap je meteen in een wereld van elegante vormen en verfijnde ontwerpen. De collectie omvat een breed scala aan objecten, van meubels en keramiek tot glaswerk en schilderijen. Door werken was helaas niet alles te zien, maar wat er stond, kon ons in elk geval bekoren. Het deed me een beetje denken aan de oude collectie van het designmuseum in Gent (momenteel gesloten voor ingrijpende verbouwingen).

Een van de hoogtepunten van het museum is de uitgebreide verzameling van werken van de Berlijnse Secession, een groep kunstenaars die zich afzette tegen de traditionele academische kunst. Helemaal iets anders, maar op zich ook altijd weer eens boeiend om te leren kennen. Er hingen ook nog enkele andere collecties waar wel wat grappige of boeiende stukken tussen zaten.

Zouden we dit museum opnieuw bezoeken? Waarschijnlijk niet meteen (beetje teveel verschillende zaken), maar het was wel een leuke aanvulling van het dagprogramma na het bezoek aan het Schloss Charlottenburg.

Alle praktische info lees je op hun website: https://www.broehan-museum.de/en/the-museum/

Musea in Berlijn (deel 2) – Das Panorama

Eigenlijk hadden we tijdens ons verblijf in Berlijn deze zomer een bezoek aan het Pergamommuseum in gedachten. Dat museum heeft een uitgebreide collectie Assyrische, Babylonische, Perzische en islamitische kunstwerken. Je vindt er enkele indrukwekkende stukken uit de oudheid:

  • het Pergamomaltaar, afkomstig uit de oude stad Pergamom (nu in Turkije). Het altaar dateert uit ongeveer 180 v.Chr. en heeft een indrukwekkend reliëf waarop de strijd tussen de goden en de giganten uitgebeeld wordt
  • de Marktpoort van Milete: een Romeinse poort die diende als toegang tot de marktplaats van de oude stad Milete
  • de Ishtar Poort: oorspronkelijk uit Babylon, één van de meest indrukwekkende monumenten. De poort, gewijd aan de godin Ishtar, is versierd met prachtige blauwe tegels en reliëfs van dieren.

Helaas is het museum voor langere tijd gesloten wegens een heel grondige en noodzakelijke renovatie. Gelukkig was er een alternatief waardoor we toch nog een stukje konden proeven van de grandeur uit de (voor ons toch iets minder bekende) oudheid: Das Panorama, waar je op een unieke manier de antieke stad Pergamon kan ervaren. Meesterwerken uit de oude stad worden er gecombineerd met een indrukwekkend 360°-panorama van kunstenaar Yadegar Asisi.

De tentoonstelling bevat ongeveer 80 belangrijke werken, waaronder delen van het beroemde Telephosfries uit het altaar (origineel en een reconstructie gemaakt met AI die de ontbrekende en verloren gegane beelden opnieuw invult). Deze werken geven een inzicht in de kunst en cultuur van het oude Pergamon. Naast de historische artefacten, biedt de tentoonstelling ook verschillende installaties en nieuwe tekeningen van Asisi.

Je stap als het ware binnen in het jaar 129 na Chr. en ontdekt Pergamon tijdens de Romeinse keizertijd. Het panorama biedt een schitterend uitzicht op de stad, compleet met levendige details en historische nauwkeurigheid. Door het spel van licht en geluid krijg je de stad te zien van bij het ontwaken in de vroege ochtend tot diep in de nacht.

Het is behoorlijk indrukwekkend om als het ware in een reusachtige kijkdoos binnen te stappen en op verschillende niveaus halt te houden en om je heen te kijken, terwijl je langs alle kanten omgeven wordt door het beeld van een levendige stad uit de oudheid. De detailgraad is erg groot en het subtiele klank- en lichtspel maakt de beleving nog sterker.

Na de restauratie en heropening breng ik met plezier een bezoekje aan het Pergamommuseum, maar het Panorama was voor nu zeker een mooie vervanger.

Alle praktische info over Das Panorama lees je hier: https://www.smb.museum/museen-einrichtungen/pergamonmuseum-das-panorama/besuch-planen/adresse/
Wil je meer te weten komen over het Pergamommuseum, lees dan verder op deze pagina.

Musea in Berlijn (deel 1) – Neues Museum

Berlijn telt heel wat musea en voor de bekendste hoef je zelfs niet ver te lopen, want die liggen allemaal bij elkaar op het Museuminsel (of het museumeiland) in de rivier de Spree. Het is zelfs één van de belangrijkste museumcomplexen ter wereld en staat sinds 1999 op de werelderfgoedlijst van UNESCO. Zonder een museum binnen te lopen, is deze plek dus al de moeite van een bezoekje waard wanneer je in Berlijn bent 😉

Wij deden een beetje van beide: liepen rond in de omgeving van het Museuminsel en gingen ook hier en daar eens binnen, zij het beperkt omdat we ook gewoon graag buiten rondlopen om een stad te ontdekken 🙂

Neues Museum 

Het Neues Museum is vooral bekend voor zijn uitgebreide Egyptische tentoonstelling en de papyruscollectie, maar bevat ook het Museum voor Prehistorie en Vroege Geschiedenis en de Collectie Klassieke Oudheden.

Boeiend hoe trouwens nieuwe delen geïntegreerd werden in het bestaande gebouw en er oude, door de oorlog beschadigde muren mee opgenomen werden in dat nieuwe geheel zonder ze te verbergen. Ook het museumgebouw zelf vertelt op die manier een verhaal.

De Egyptische tentoonstelling en vooral de 3.000 jaar oude buste van de Egyptische koningin Nefertiti is een van de meest populaire bezienswaardigheden van Berlijn (van die laatste mag je trouwens geen foto nemen en daarover wordt heel streng gewaakt). Het is echt een uitgebreide en mooie collectie waardoor je je soms afvraagt wat er nog overgebleven is van mooie stukken in Egypte zelf wanneer je ziet hoeveel moois hier ligt.

Na de uitgebreide Egyptische collectie deden we ook de rest van het museum dat zeker even interessant, boeiend en verrassend was. We zagen er o.a. echt mooie juwelencollecties en een wel heel bijzonder, trompetachtig instrument uit lang vervlogen tijden dat ik nog nooit gezien had. Ook over de ‘goldene Hüte’ uit de Bronstijd had ik nog nooit iets gelezen of gehoord, maar blijkbaar zijn ze enorm zeldzaam en is er maar heel weinig over bekend, dus misschien is dat niet zo verrassend 😉
Ook leuk was de reactie van Maya die als student diergeneeskunde plots op een heel andere manier naar skeletten kijkt en meteen begon te zoeken naar wat ze al/nog kende en waarover ze een extra woordje uitleg kon geven.

Uiteindelijk liepen we toch een aantal uren rond in het museum en we zijn zeker niet bij elk infobord blijven staan om het te lezen. Wat ons betreft zeker een aanrader wanneer je van Egyptische kunst houdt, maar ook de andere collecties waren meer dan de moeite.

Alle praktische info over het Neues Museum lees je hier: https://www.smb.museum/en/museums-institutions/neues-museum/home/

Schloss Charlottenburg

Als je van paleizen houdt, dan moet je in Berlijn zeker een bezoekje brengen aan Schloss Charlottenburg. Het stamt uit de tijd van Pruisische vorsten en werd gebouwd eind 17de eeuw in opdracht van Sophie Charlotte, echtgenote van keurvorst Frederik III die later koning van Pruisen zou worden. Het slot was oorspronkelijk bestemd als zomerhuis voor Sophie Charlotte, later (na haar dood) zou het worden uitgebreid met een orangerie, de kenmerkende koepel en nog later met een volledig nieuwe oostelijk vleugel. 

De paleistuin is eigenlijk een groot publiek park van 55 hectare dat vrij toegankelijk is en graag gebruikt wordt door de Berlijners om te wandelen, de hond uit te laten, te joggen, te picknicken, … Omdat het er later op de dag nog regen voorspeld werd, verkenden wij eerst het park.
Direct achter het paleis liggen de barokke tuinen in Franse stijl, de eerste barokke tuin in Duitsland die naar Frans voorbeeld werd aangelegd. Het achterste gedeelte van het park is net het tegenovergestelde. Hier vind je kronkelweggetjes, een natuurlijk grasveld en hoge bomen, veel meer Engelse stijl.

In het natuurlijker deel van het park hadden we een onverwacht leuke ontmoeting met hongerige en vooral nieuwsgierige eekhoorntjes en koolmeesjes. Het zorgde ervoor dat we ons een hele tijd lieten entertainen en probeerden deze vliegensvlugge diertjes op foto en film vast te leggen. Een superschattige terriër kwam een de idylle verstoren, al was het beestje zelf eigenlijk ook een streling voor het oog en uitermate gehoorzaam. Maya maakte tientallen foto’s, ik deed een poging om filmpjes te maken met mijn smartphone.

Met een brede glimlach op ons gezicht gingen we verder op verkenning.
In het park staan verschillende bouwwerken. Halverwege de tuin staat een mausoleum met een kleine zuilengalerij. Hier vind je de tombes van koning Friedrich Wilhelm III, keizer Wilhelm I en hun echtgenotes. Met een algemeen toegangsticket voor het paleis mag je ook hier een kijkje binnen nemen. Het gebouw is sober aan de buitenkant, maar toch behoorlijk indrukwekkend ingericht aan de binnenkant.

 Aan de noordoostzijde van de tuin, langs de rivier de Spree, staat ook nog het Belvedere. Een paviljoen dat deed dienst als vakantieonderkomen, theehuis en in tijden van oorlog ook als uitkijktoren. Dat zag er echter gesloten uit en dus liepen we maar weer verder want er was uiteindelijk nog een volledig kasteel te bezoeken 😉

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het slot vrijwel volledig vernietigd, maar intussen is het volledig opnieuw heropgebouwd. De inboedel ging echter ook verloren en wat je nu ziet, is dus niet meer origineel. Dat betekent echter niet dat het niet mooi is, wel integendeel. Je hebt niet veel verbeelding nodig om je even een prins(es) of koning(in) te wanen terwijl je door de gangen wandelt en van kamer naar kamer gaat. Prachtige houten vloeren, mooie wandbekleding, imposante luchters, indrukwekkende hoeveelheden zilverwerk, porselein en een kamer die volledig volgepropt is met Delfts blauw. In de grote zalen kon heel wat volk ontvangen worden voor een stevig feestje en kon je een blik op de (Franse) tuin werpen.

Als afsluiter gingen wij nog even naar de taverne in de orangerie. Een eenvoudige taverne met deels zelfbediening en een ietwat bohemien inrichting, misschien niet meteen wat je zou verwachten bij een paleis, maar wel verrassend gezellig (allen jammer dat we de zon moesten missen). We gingen elk voor een koffie of thee en een ander stukje gebak, en ze waren alle drie erg lekker 🙂

 

Berlijn – de muur

Denk je aan Berlijn, dan denk je aan de Berlijnse Muur. In 1961 bouwde de DDR een gigantische betonnen muur om West-Berlijn heen, zodat de inwoners van Oost-Berlijn en bij uitbreiding de rest van de Duitse Democratische Republiek niet meer zo eenvoudig via West-Berlijn naar het (kapitalistische) westen konden vluchten. De muur trok niet enkel een fysieke scheiding door de stad, maar verscheurde ook hele families en buurten. Het zou 28 jaar duren eer de Berlijnse Muur, in 1989, ten val kwam en de stad opnieuw één geheel kon worden.

Nog steeds zijn de herinneringen aan deze periode prominent aanwezig in de stad, met restanten van de muur die deels behouden werden en verschillende gedenkplaatsen, infopunten en musea die werden opgericht. Wij kozen voor de zichtbare restanten uit het verleden en lieten onze wandelingen deels gelijk lopen met de locatie van de legendarische muur.

In de wijk Mitte loopt de Bernauer Strasse, een plek waar heel wat Duitsers nog probeerden de grens over te steken. De ramen van de huizen in Oost-Berlijn stonden immers op de grens, al duurde het niet lang voor de autoriteiten alle gebouwen lieten blokkeren. Bij het overgebleven stuk muur in de Bernauer Strasse staat een gedenksteen voor deze mensen en je kunt ook meer over de muur te weten komen in het gratis museum.

Aan de andere kant van de Bernauer Straße staat het Documentatiecentrum Berliner Mauer met een uitkijktoren. Vanaf een platform op de vijfde verdieping kan je een stuk van het grensgebied en een oude wachttoren te zien. Wat moet dit toch een vreselijk tijd geweest zijn, zo’n verdeelde stad met een strook niemandsland en een muur als scheiding tussen 2 werelden.

Op de Potsdamer Platz, waar ooit de muur dwars over het plein werd gebouwd, zijn nog kleine stukjes Berlijnse Muur te bezichtigen en er hangen foto’s van hoe de plek er uit zag toen de muur het plein, de stad en het land verdeelde. Deze restanten van de muur hangen helaas intussen vol kauwgum en vormen verder bijna continu de achtergrond voor selfies, niet meteen de beste plek om een stukje geschiedenis te ‘proeven’.

Of voorzien van meer actuele referenties, dat ook.

Een beetje verder, op de Leipziger Platz, staan nog enkele segmenten van gerestaureerde authentieke muurschilderingen. Genuine Vintage Street Art als het ware 😉

 

De East Side Gallery (in de Mühlenstrasse, langs de Spree) is de naam van het bekendste en langste stuk muur dat nog staat. Met zijn 1.316 meter is het ook de langste kunstgalerie in de buitenlucht. Het is er bovendien ook heel aangenaam wandelen, zeker langs de Spree, tussen de Oberbaumbrücke en het Ostbahnhof.

Na de neergang van de Berlijnse Muur in 1989 werd dit stuk muur aan de oostkant door 118 kunstenaars uit 21 landen beschilderd. Voordien was de oostkant van de muur altijd onbeschilderd gebleven, in tegenstelling tot de westkant. Op pakweg een half uurtje kan je de langs de muur in beide richtingen wandelen, beetje afhankelijk van hoeveel foto’s je wil nemen van de kunstwerken en de omgeving 😉

De East Side Gallery is intussen echt een gedenkplaats. Door uitlaatgassen, de invloed van het weer en ouderdom vertoonden beroemde afbeeldingen zoals de kus tussen de Oost-Duitse leider Honecker en zijn Russische tegenhanger Brezjnev, of de Trabant die uit de muur lijkt te komen, steeds meer barsten en afbladderende verf. Bovendien rotte de muur aan de binnenkant en brokkelde af aan de buitenkant om nog maar te zwijgen van de impact van mensen die stukken uit de muur hakten als souvenir en ongewenste graffiti achterlieten boven de kunstwerken.


In 2008 kreeg de East Side Gallery een opknapbeurt. In totaal werden meer dan 800 muurstukken en een 100-tal kunstwerken gered. De meeste kunstenaars die in 1990 hun werk op de muur zetten, werden betrokken bij de restauratie die ruim een jaar duurde.

 Kortom, nog heel wat te zien van die Berlijnse muur en nog veel meer over te lezen, verspreid doorheen de stad.

Cloudy Oostende

Sinds we in 2016 een vrijgezellendag op pinksterzaterdag organiseerden in Oostende proberen we er jaarlijks nog steeds eens met (een deel van) dat gezelschap op uit te trekken. En omdat Oostende nu eenmaal heel vlot te bereiken is met de trein vanuit Gent en er altijd wel iets te beleven valt, trekken we doorgaans dezelfde richting uit. Beetje wandelen, wat cultuur opsnuiven, iets eten en drinken en vooral veel bijpraten, meer moet dat niet zijn 😉

Het weer zat een beetje tegen, maar dat kon de pret niet drukken. Na de trein namen we deze keer meteen de kusttram richting Oosteroever. Daar was een deel van ons gezelschap immers nog nooit geweest en zo kon er weer iets nieuws ontdekt worden. Met de nieuwe Crystalshipkaart bij de hand konden we sowieso al de streetart onderweg in de gaten houden en uiteraard moest die regelmatig op foto worden gezet (dat heb je wanneer een deel van het gezelschap actief is op de socials 😉 )

Zat het weer wat tegen, dan hadden we net geluk met een extra kunstevenementje en zo kwam het dat we een kunstgalerijtje binnenstapten, waar we heel vriendelijk ontvangen werden en uiteindelijk ook iets langer bleven om te genieten van een heerlijke kop foffie of thee (kwestie van dat regenbuitje aan ons voorbij te laten gaan).

Door het mindere weer waren er ook beduidend minder dagjestoeristen en moesten we niet lang aanschuiven voor een plekje over de gratis overzetboot.

Terug op de andere oever was het intussen tijd om naar onze lunchplek te gaan, in Bar Bristol op het Leopold I-plein. Vriendelijk ontvangen, leuke inrichting (al was het wel even wennen aan het rode licht in de toiletten, totaal ander sfeertje) en een mooie lunchformule (verplicht vanaf 5 personen, met minder kan je van de kaart kiezen).

Na een uitgebreide lunchbabbel besloten we toch nog even de benen te strekken en sprongen hier en daar nog even binnen, o.a. bij chocolatier Oliver Willems (die o.a. Ensorpralines ontwikkelde en nog veel meer lekkers in de vitrine had liggen).

Al wandelend op de dijk, langs de Venetiaanse galerijen, bleek het net de laatste weekend van de fototentoonstelling van Arno te zijn. Niet zo heel groot, maar wel met prachtige foto’s, heel verhalend en ook wel emotioneel. Duidelijk veel meer dan gewoon een reeks foto’s, zonder meer. Blij dat ik dit toch nog gezien heb.

De dag was weer veel te kort en Oostende had nog zoveel meer te bieden. Ik kijk al uit naar een volgend bezoek, want in Oostende ben ik intussen toch wel een stukje van mijn hart verloren.

Assepoester

Vorig jaar schreef ik al eens een blogpost over Het Geluidshuis en de vele toffe audioverhalen die zij maken. We zijn al jaren fan, alle heerlijke hoorspelen hebben hier een ereplaats in Maya’s boekenkast en worden nog steeds (her)beluisterd. Batavia, de podcast voor volwassenen, was in 2023 een heerlijke ontdekking voor mezelf. Ik vond het zalig om gedurende zes weken uit te kijken naar de volgende afleveringen (en neen, ik wilde niet binge-luisteren, het wachten maakte deel uit van het genieten van elke nieuwe aflevering).

Intussen lanceerde Het Geluidshuis ook reeksen voor de jongste oortjes met o.a. Kabouter Korsakov en de herwerking van een aantal klassieke en wereldberoemde sprookjes (Er-waren-eensjes-reeks). Groot was onze verrassing én het enthousiasme (ja, ook bijna 19-jarigen durven al eens stuiteren van plezier wanneer er een pakje van Het Geluidshuis afgeleverd wordt) toen we een kersvers exemplaar van Assepoester in ontvangst mochten nemen. We genoten van de ‘unboxing’ zoals dat tegenwoordig heet. Hoe mooi kan je het inpakpapier laten passen bij de inhoud, toch?

We scanden al eens de QR-code en ontdekten de kei-coole soundboard die je kan gebruiken wanneer je zelf het verhaal gaat voorlezen. Tussen de tekst staan kleine symbolen die aangeven wanneer er een geluidje in de app beschikbaar is om je verhaal extra kleur te geven. Superleuk gevonden vind ik dat en wellicht ideaal om sommige kindjes net iets meer bij het verhaal te houden 😉

Wie niet zo sterk is in voorlezen moet echter geen schrik hebben, wel integendeel. Bij het boekje zit nog steeds een cd en daarop leent de onovertroffen Warre Borgmans zijn zalige voorleesstem uit om de kleine en grotere oortjes te verwennen met een verhaal.
Gezien het erg drukke werk- en studeerschema zowel bij Maya als bij mezelf, stelden we het luisteren uit tot het weekendontbijt. Het perfecte moment om even helemaal te ontspannen en te genieten voor we aan de slag zouden gaan met studeren en andere taken op onze uitgebreide to do-lijst 🙂

En genieten, dat deden we. Het klassieke verhaal kreeg een aantal leuke aanpassingen, signatuur van Het Geluidshuis. Een fijne portie humor, wat gelaagdheid hier en daar die ook de oudere luisteraars een extra (glim)lach ontlokt zonder dat het de kleintjes zou storen. De genderswap van de toverfee, de gouvis met zijn korte geheugen, … Ja, we hebben gelachen aan de ontbijttafel.

De scenaristen van Het Geluidshuis zorgen er ook hier weer voor dat je als volwassene echt wel minstens even hard kan genieten van het verhaal. Assepoester is een heel grappig en vrolijk verhaal geworden vol knipogen, perfect om voor te lezen of te beluisteren.
Ik denk dat het duidelijk is dat wij alvast fan zijn, en dat ook dit boekje een plek krijgt in Maya haar favoriete boekenrij 🙂

Alle praktische info over dit en alle andere verhalen van het Geluidshuis vind je op hun website: geluidshuis.be

Lichtfestival Gent 2024

Al van bij het begin ging ik naar het Lichtfestival in Gent. De eerste editie bezocht ik door omstandigheden enkel samen met een kleine Maya. Ik moest haar in mijn nek zetten zodat ze de projecties kon zien op de muren want de mensen om haar heen verhinderden haar uitzicht. In de tram was het nogal benauwend, zo volgepropt met mensen in dikke jassen dus deden we ondanks de kou een flinke wandeling te voet. Ze heeft er nog altijd herinneringen aan en elke editie kwamen er nieuwe herinneringen bij.

Dit jaar was het nog even spannend, het festival viel immers op het einde van haar eerste examenperiode aan de UGent. Gelukkig viel het laatste examen op de startdag van het festival en dus konden we samen op stap. Het werd andermaal een flinke wandeling, want we parkeerden aan het Sint-Pietersstation, liepen naar het startpunt onder de stadshal, volgden de route van 7.2 km en dan moesten we uiteraard nog terugwandelen naar onze wagen, goed voor meer dan 20.000 stappen.

Door het boerenprotest diezelfde dag in Gent was er wellicht net iets minder volk die avond en dat maakte het voor ons eens zo aangenaam, want we konden overal vlot door.

Een bloemlezing van een deel van de kunstwerken.

Op een 3 meter hoog metalen masker projecteert kunstenaar Radu Ignat allerlei animaties. Het gezicht verandert van kenmerken, vorm en textuur. Soms lijkt het werk wel een hologram, dan weer zie je heel goed de structuur waarop geprojecteerd wordt. Best bijzonder, en heel grappig hoe zowel Maya als haar vriendin (student geneeskunde) meteen reageren op het beeld dat het dichtst de spieren in het gelaat lijkt te benaderen.

 Het standbeeld van Jacob Van Artevelde waakt over de Vrijdagmarkt en is echt wel een baken in de stad. Voor het festival zette studio FAH een bol (of is het een zeepbel of een energieveld?) over het beeld. De bedoeling om Jacob te bedekken onder een laagje sneeuw slaagde niet helemaal. Een beetje jammer, maar ook zonder het echte sneeuwbaleffect werd het toch een eyecatcher.

 “In het dagelijks leven kun je meestal niet gemakkelijk van kant wisselen, maar tijdens het Lichtfestival gaat dat in een paar stappen. Met deze installatie Portal geeft de Oostenrijkse kunstenaar Alfredo Barsuglia bezoekers de kans om fysieke en mentale verandering te ervaren.” Zo vertelt toch de tekst bij het kunstwerk. Wij zagen er vooral een verwijzing in naar een regenboog en genderdiversiteit. Leuk, maar hebben nu niet meteen een fysieke of mentale verandering ervaren.

L’heure bleu, het blauwe uur… De tijd tussen dag en nacht verschijnt vaak aan ons als het uur van dromen en vrijheid. Claudia Reh nodigt de bezoeker uit om het spectrum van grenzen tussen het zichtbare en onzichtbare opnieuw grafisch te verkennen in een analoge lichtinstallatie.
Het eerste deel van de Sleepstraat was gedompeld in een blauw licht, in het tweede deel stonden een hele reeks klassieke overheadprojectoren (die ikzelf nog in de klas heb weten gebruikt worden en die wij vroeger ook nog op kantoor staan hadden voor toelichtingen, waar is de tijd) die tekeningen en kunstwerken op de muren projecteerden. Vooral de bewegende kunstwerken – verf en losse elementjes in een doorschijnend bakje water op die lichtbakken – zorgden voor een mooi extra element. Leuk om zien hoe ouders aan hun (jonge) kinderen uitlegden hoe die toestellen werken. Het zorgde voor extra gezelligheid en ook een beetje nostalgie hier.

 

Reskate is een artistiek collectief gevormd door María López en Javier de Riba, beeldende kunstenaars uit respectievelijk Baskenland en Barcelona. Het werk met lichtgevende verf belicht donkere stadsplekken. Ik was niet helemaal zeker of dit werk nu deel uitmaakte van het officieel programma of niet (en ik was niet alleen), maar gelukkig was er het plannetje met uitleg. Al maakte het voor mij op zich niet uit, de wandeling was een extra uitnodiging om de stad te ontdekken na het invallen van de duisternis.

De rode bol, Tierra, verspreidt een helderrode warme gloed, een verwijzing naar de klimaatcrisis en de opwarming van de aarde. De Spaanse kunstenaar SpY nodigt iedereen uit om na te denken over de uitdagingen waar we allemaal voor staan en de kleine stappen die we individueel en collectief kunnen nemen.
Het kunstwerk liep helaas schade op van de wind en zou niet worden hersteld. Als alternatief verscheen de typische Gentse boodschap Nie Neute, niet Pleuje op een lichtbord.

 

De kostbaarheid van schaars water inspireerde de Tsjechische kunstenaar Benedikt Tolar. Hij maakte een reusachtige, lichtgevende sculptuur van gerecycleerde badkuipen. Vana betekent badkuip in het Tsjechisch.
Leuk gevonden en een plek waar heel wat foto’s gemaakt werden van bezoekers die even in één van de badkuipen gingen staan als waren ze een sculptuur in een alkoof 🙂

 De havenkranen aan Dok staan er nu werkloos bij, maar vormden ooit het kloppend hart van de Gentse haven. Fisheye laat deze kranen herleven in flitsend licht.
In combinatie met de rode bol en de vele andere lichtjes aan de dokken sowieso een heel mooi zicht om even bij stil te staan en van te genieten. De minder mooie kantjes van deze buurt vallen ook veel minder op in de duisternis.

De installatie van Sedemminut begint als een ontspannen wandeling die subtiel verandert in een loopje. Uiteindelijk versnelt alles tot een sprint met de snelheid van het licht. Het motto van het kunstwerk: voor vrede, voor vrijheid, voor kunst.
Niet evident om vlot op beeld vast te leggen, wel heel leuk gedaan. Wie niet oplette, ontdekte het kunstwerk pas na enige tijd.

 Het project van de studenten Audio Visual Design is een viering van de verbeelding en creativiteit van de jonge geesten die de toekomst vorm zullen geven.
Het was een combinatie van vrolijke, bizarre, soms bevreemdende beelden, boeiend genoeg om even bij stil te staan en te bekijken.

‘Evanescent’ vindt zijn inspiratie in de Covid-pandemie. Het werk van Atelier Sisu wil het gevoel van vergankelijke schoonheid en waardering voor het leven in het moment vastleggen, zoals dat van een zeepbel.
Een installatie die je niet kon missen, kleurrijk en groot. Aangezien ik een fan ben van zeepbellen kon het werk me zeker bekoren 🙂

‘Firefly Field’ van Studio Toer laat je vol verwondering kijken naar vuurvliegjes in het park. De nachtdiertjes gloeien, flitsen en zweven boven de grond. Samen creëren ze een dynamisch lichtspel dat de nieuwsgierigheid en het ontzag van de bezoekers prikkelt.

Ik maakte ook nog een compilatievideo van deze en enkele andere installaties tijdens onze wandeling.

 

Boeken in 2023

Ik lees graag, maar (veel) minder dan ik zou willen. Ik lees ook het liefst in de zomer, buiten in het zonnetje. Toen ik zag dat Maya haar boekenlijstje bijhield in Goodreads, besloot ik om dat toch ook eens te doen, gewoon voor mezelf. Ik stelde me een niet al te hoog doel van één boek per maand, geen zin om me voor het lezen veel druk op te leggen 😉

Toen ik deze maand mijn jaaroverzicht ontving, was ik niet ontevreden. Iets meer boeken dan het gestelde doel en toch een mooi aantal bladzijden.

De twee grootste categorieën: young adult literature en spannende boeken. In de eerste categorie las ik een aantal boeken die Maya ook voor school moest lezen zoals Gisterland  van Imme Dros en Hamnet van Maggie O’Farrel beide heel knap geschreven en graag gelezen. Ook de 8 bergen stond op haar boekenlijst voor school. Zij vond het behoorlijk saai, ik vond het wel erg traag (niet slecht, maar zeker geen favoriet ondanks alle lovende reviews). Verder las ik ook nog een drietal boeken uit haar boekenkast waarvan ze niet wist of ze die zou lezen (of ik ze niet even eerst kon lezen en inschatten of ze de boeken leuk zou vinden). Ik vond ze niet slecht, maar nu niet meteen de boeken die ik haar zou aanraden (ze is niet snel overtuigd van een boek en ze heeft nog heel wat andere exemplaren liggen waar ze meer van zal genieten).

De spannende boeken kwamen grotendeels uit de ruilboekenkast, Theater van Jan Smets, kwam dan weer uit de boekenkast van mijn vader en was leuk omdat het verhaal zich in Gent en Latem afspeelt. Bij Het geheugenspel van Nicci French had ik vaag het gevoel dat het verhaal me niet helemaal onbekend leek, na enige tijd viel mijn euro dat ik het vroeger al in de Engelstalige versie had gelezen. Ik heb het toch maar uitgelezen, ook al herinnerde ik mij het einde terug voor ik het boek uit had.
Dé ontdekking van 2023 was echter Labyrinth van Kate Mosse, een prachtig boek en de perfecte smaakmaker voor onze reis naar Carcassonne en omgeving afgelopen zomer. Intussen ligt er al een ander exemplaar van Kate Mosse klaar om gelezen te worden, eentje dat zich ook afspeelt in Carcassonne en dat ik mezelf cadeau deed in de boekenwinkel 😉

Er staan ook 2 ‘speciallekes’ in de lijst: Aangespoeld is een boek dat ik kreeg via een wedstrijd. Nooit gedacht dat ik bij het lezen van dit boek zo vaak ging (glim)lachen en zo graag stukjes inhoud ging willen delen. Echt een aanrader voor wie graag iets bijleert over de natuur en zoveel meer.
Gender Swapped Fairy Tales was dan weer een boeksuggestie die Maya deed aan haar meter die met plezier een exemplaar cadeau gaf (en er meteen ook de Gender Swapped Greek Myths bij stak). Het concept is heel eenvoudig: het originele verhaal blijft behouden maar alle geslachten worden gewisseld. Het is fascinerend om het effect van die ingreep vast te stellen, heel verrassend en verfrissend en zeker de moeite om eens te lezen (en over na te denken hoe zeer wij soms onbewust vasthangen in patronen en gewoonten).

Wat 2024 gaat brengen op boekenvlak weet ik nog niet. Geen literatuurlijsten meer van Maya waarop ik mij zal inspireren, altijd afwachten wat de vondsten in de boekenruilkast(en) zullen zijn, misschien nog eens wat boeken opnieuw lezen die al in onze kast staan, sowieso enkele boeken kopen (al was het maar omdat er boekenbonnen liggen die we uiteraard gaan gebruiken), … Zal het weer uitnodigen tot veel leesmomentjes in de zon of zullen er andere zaken zijn die veel van mijn tijd vragen… We zien wel, het voordeel is dat er op boekenvlak niets moet en alles kan 🙂

Alvast aan iedereen een fijn boekenjaar gewenst!

Aangespoeld

Eerder dit jaar won ik via een wedstrijd van Living by the Sea het boek Aangespoeld, over schelpen, fossielen en parende pokken. Een werk van Stefaan Wera en Koen Fraussen.

Koen Fraussen is een internationaal erkend specialist van weekdieren en gepassioneerd schelpenverzamelaar. Als determinatiespecialist is hij o.a. verbonden aan het ‘Muséum national d’Histoire naturelle’ te Parijs en auteur van verschillende wetenschappelijke werken. Stefaan Wera is bioloog. Hij schreef verschillende bijdragen voor populairwetenschappelijke tijdschriften.

Aangespoeld vertelt over de strandvondsten die je als wandelaar aan onze kust kan aantreffen. De auteurs laten echter zien dat niets is wat het lijkt. Elke vondst vormt het startpunt voor een tocht langs biologie, geschiedenis, cultuur en gastronomie. Foto’s van de strandvondsten worden getoond naast onderwaterfoto’s van het levende dier in zijn natuurlijke habitat.

Voor Heidi was het een boek dat haar als duiker extra kon bekoren. Die connectie heb ik niet, maar toch sprak het boek me aan en het was inderdaad heerlijk om te lezen. Ik had nooit verwacht dat ik bij een boek dat vertrekt vanuit de biologie zoveel andere dingen zou bijleren en zo vaak zou (glim)lachen. De auteurs schrijven op zo’n aanstekelijke en vermakelijke manier, dat je bijna niet anders kan dan enthousiast weetjes en kennis gaan delen met mensen die op dat moment in je buurt zijn, of zo was het in geval toch bij mij 😉

Met titeltjes als oesterpest & oorlogskost, geef me de vijf (over het zeeboontje), Flinstones uit Zuid-Korea (over manteldieren), een addertje onder het zand (over die heel vervelende pieterman), Engeltjes met tanden (over de boormossel), levensreddende leegloper (over de zeepier) en zoveel meer, word je getriggerd om verder te lezen. De uitleg over het zeewezen(tje) in kwestie is verhelderend en heel volledig. Je leert altijd weer iets bij en dat is niet enkel op biologisch vlak en net dat maakte het voor mij uitermate boeiend en uitnodigend om verder te lezen.

De hoofdstukjes laten zich lezen als verschillende gerechtjes uit een menu, je leest er enkele na elkaar of enkel ééntje, alles kan. En wie zich verder wil verdiepen in één of andere soort, krijgt er meteen een reeks verwijzingen bij naar wetenschappelijke artikels of websites (maar evengoed naar een reportage op schooltv).

Heb je nog een origineel eindejaarsgeschenk nodig? Dan zou ik dit boek zeker durven tippen als een kanshebber.

Aangespoeld. over schelpen, fossielen en parende pokken | Stefaan Wera en Koen Fraussen | ISBN 978 946 471 000 7 | Paperback | 216 pagina’s | verkoopprijs € 24,90 | Verscheen 17 maart 2023 bij Sterck & De Vreese.