Tag Archives: l’île de Nantes

Nantes – les machines de l’île

De grootste publiekstrekker in Nantes zijn wellicht Les Machines de l’île.

Ontsproten aan de verbeelding van François Delaroziere en Pierre Orefice en omschreven als “een plek op het kruispunt van de imaginaire werelden van Jules Verne (wiens huis ook in Nantes staat trouwens!), van het mechanisch universum van Leonardo da Vinci en de industriële geschiedenis van Nantes”.
Les Machines de l’île kregen een onderkomen in enkele voormalige scheepshangars waarvoor een nieuwe bestemming werd gezocht. In de hangars bouwden ze een wereld voor en met gelede machines die reusachtige dieren voorstellen. De beroemdste is de reuzenolifant, 12 meter hoog en 48 ton zwaar. Mits bijbetaling en zolang er plaats is, kan je zelfs een ritje boeken op de olifant. Tijdens een wandeling van 30 minuten, aan een snelheid van letterlijk een paar kilometer per uur, kan je genieten van een andere blik op de omgeving. (Wij besloten dat een ritje voor ons niet hoefde.)

La galerie des machines zou je kunnen omschrijven als een bestiarium vol mechanische dieren. Sommige – een spin, een mier, een rups, een reiger – zijn zo groot dat je ze zelfs kan berijden. Enkele sympathieke gidsen vertellen het verhaal van de site en de dieren en nodigen een aantal vrijwilligers uit het publiek uit om plaats te nemen in de machines en ze mee te helpen bedienen.

Het ziet er allemaal erg indrukwekkend uit (en de spin best wel griezelig wanneer ze uit de grond komt gekropen). Ook de ontwerptekeningen van de machines zijn prachtig uitgewerkt. We kijken onze ogen uit en blijven steeds nieuwe details ontdekken. De kolibrie is één van mijn favorieten. De kameleon vangt een vliegje net voor het oog van mijn lens. De luiaard is uitermate schattig en uiteraard ook traag, de paradijsvogels verfijnd. Ook het stukje woud met o.a. mechanische exemplaren van de zonnedauw heeft iets magisch.

Het nieuwste project is l’arbre aux hérons (de reigerboom): een reusachtige boom met 22 takken en hangende tuinen. Vandaag is enkel nog maar een experimentele tak toegankelijk om op te lopen, maar het eindresultaat zal ongetwijfeld indrukwekkend zijn. De eigenlijke bouw start in 2022 en het project zou voltooid moeten zijn in 2027 met een unieke stadstuin van 55 m diameter en 35m hoog. De vorderingen van de werken zul je kunnen volgen vanop de galerijen in het gebouw. Onderstaand filmpje geeft al een idee van wat het zal worden.

Nadat we binnen vol be- en verwondering hadden rondgewandeld, gekeken en geluisterd, wachtte ons buiten nog meer moois.

Uiteraard liepen we even mee met de olifant, er wel voor zorgend dat we buiten het bereik van zijn water sproeiende slurf bleven 😉

Iets verder zagen we nog de schattige draaimolen Manège d’Andréa 

En ten slotte liepen we nog even verder naar le carrousel des Mondes Marins. Op 3 niveaus ontdekt je zeedieren die de zeebodem, de afgrond en het oppervlak van de zee bevolken: gigantische krabben, roggen en inktvissen waarop je kan rijden (maar de molen was op het moment van ons bezoek al gesloten).

Alle info over deze bijzonder plek lees je op hun website.

Het eiland van Nantes

Midden in de Loire, bij het centrum van de stad, ligt het île de Nantes, omgeven door twee armen van de rivier (de ‘bras de la Madeleine’ in het noorden en de ‘bras de Pirmil’ in het zuiden). Het eiland is verbonden met de stad door 13 bruggen.
Vroeger was het een havenplaats en dat merk je nog steeds voor een deel aan de architectuur: grote loodsen die deels behouden bleven en een nieuwe bestemming kregen.

Het eiland is echter ook een soort ‘vrijhaven’ voor moderne architectuur. Je vind er o.a. werk van Jean Nouvel (het justitiepaleis is van zijn hand) en ook Christian de Portzamparc (bij ons bekend van het Hergémuseum in Louvain-la-neuve, ook leuk om te bezoeken trouwens) was er actief.

Ook hier viel heel wat kunst te ontdekken, sommige zaken tijdelijk, in kader van het zomerfestival, andere meer permanent zoals de reusachtige lintmeter (Lilian Bourgeat). De latttenstructuur op de eerste foto kreeg als titel ‘the zebra crossing’ mee (een werk van Angela Bulloch), het lichtblauwe gebouwtje op de vierde foto  ‘l Absence’ (Atelier Van Lieshout). De grote hoofden zijn een werk van Nathalie Talec met als titel ‘in a silent way’.
De pingpongtafels (Laurent Perbos) met hun ‘aparte’ vormgeving leken me een uitdaging om te gebruiken, maar wel heel leuk gevonden (er was trouwens een restaurant in de buurt waar je balletjes en palletjes kon ontlenen om te spelen). De ‘basketboom’ (A/LTA) werd effectief gebruikt 🙂

Les anneaux (de ringen) is een kunstwerk van Daniel Buren en Patrick Bouchain. Het werk werd in 2007 geplaatst op de quai des Antilles aan de oever van de Loire. Voor Buren staan de ringen voor de ketenen van de slaven die in de 18e eeuw door schippers uit Nantes verhandeld werden. De metershoge ringen worden ‘s nachts verlicht in rood, groen en blauw.

De omgeving en de sfeer van het eiland deden ons hard denken aan la Confluence in Lyon. Waar vroeger de havenactiviteit het belangrijkste was, kwam er nu plaats voor vernieuwend wonen, kunst in de open ruimte, ontspanning, groen, … boeiend om te ontdekken.
In de oude bananenpakhuizen liggen intussen geen bananen meer, maar vind je heel wat hippe loungeplekken, bars en restaurantjes waar het bij mooi weer heerlijk toeven is. In La cantine du voyage werken ze vooral met lokale producten van landbouwers uit de streek en de opbrengst van de plantenbakken op de site.

Fijn ook dat een deel van het industriële erfgoed bewaard werd (en waar mogelijk ook een nieuwe invulling kreeg). Op het westelijk deel van het eiland bepalen 2 reusachtige kranen mee de skyline. De gele kraan verscheen in 1955 op de site en werd o.a. gebruikt om prefab-delen van boten op de kade te trekken voor verdere assemblage. De kraan werd overgekocht door de stad die ze in 1989 restaureerde. Een grijs exemplaar dat sinds de jaren 60 gebruikt werd om schepen te lossen op de oostelijke punt van het eiland, kreeg in 2005 ook een bescherming als monument.

Op de achtergrond zie je trouwens de draaimolen (le carrousel des Mondes Marins) piepen die deel uitmaakt van les machines de l’île, maar dat is voer voor een aparte blogpost 😉

Ook hier naast industrieel erfgoed kunst in de open ruimte: de picknicktafels zijn een realisatie van Fichtre die zich liet inspireren door de vorm van slijpstenen (les meules), de kinderen (en volwassenen) kunnen zich uitleven op kleine trampolines ingewerkt in de lichtgrijze ophoging. Detroit Architects en B. Peinado noemden de creatie ‘on va marcher sur la lune’.

Vanop het eiland zie je trouwens ook heel mooi een ander stukje historisch erfgoed liggen aan de andere kant van de rivier: een voormalig marineschip dat nu als museum te bezoeken is, de Maillé-Brézé, een torpedobootjager van de Franse marine. (Zie vorige blogpost voor meer info hierover). De ‘stekelige’ constructie op de rechterkant van de foto is een werk van Vincent Mauger ‘Résolution des forces en présence’.

Kortom, het eiland is echt een heerlijke plek om te ontdekken en er even rond te hangen en je te laten verrassen! En dan heb ik het nog niet over Les Machines gehad 😉